زیدآبادی: غربی ها نسبت به مذاکرات بی تفاوت شده اند چون خطر هسته ای ایران را نزدیک نمی بینند
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۱۰۰۴۵
احمد زیدآبادی در روزنامه اعتماد نوشت: ماجرای مذاکرات ایران و کشورهای غربی جنبههای اسرارآمیزی به خود گرفته است. دو طرف از زمستان سال گذشته تا امروز، دو بار به لب چشمه امضای توافقنامه برجام رسیدهاند و هر دو بار نیز تشنه باز گشتهاند.
در اسفند سال گذشته، همه شواهد رسمی و رسانهای از امضای قطعی توافقنامه احیای برجام حکایت داشت اما با آغاز تجاوز نظامی روسیه به خاک اوکراین، ناگهان ورق برگشت و مذاکرات وارد روندی تازه و پردردسر شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در برخی محافل سیاسی داخلی، برخورد پی در پی مذاکرات به صخرههای سخت، معمولا به نقش مخرب روسها نسبت داده میشود، اما به نظر من تقصیر بزرگی در این زمینه متوجه روسها نیست. آنها البته پس از مواجه شدن با تحریم امریکا و اروپا به دلیل تجاوزشان به خاک اوکراین، نسبت به عواقب امضای برجام نگران شدند و در مسیر آن وقفه ایجاد کردند، اما پس از دریافت تضمین از متحدان غربی در مورد مستثنی شدن مبادلات برجامی با ایران از شمول تحریمها، به کارشکنی خود پایان دادند و از آن پس نیز از نقش روسها در گرفتار شدن کشتی مذاکرات در گردابهای پی در پی، شواهدی در دست نیست.
بنابراین در توضیح دلایل بروز بحران و بنبست در روند مذاکرات احیای برجام میتوان از نقش روسیه چشم پوشید و علل اصلی را در حوزههای دیگر جستوجو کرد.
اینکه در داخل اصولگرایان، برجام دشمنان قسم خوردهای دارد، مطلقا راز سر به مهری به حساب نمیآید. آنها علاوه بر فضای علنی، قاعدتا در پشت پرده نیز مشغول تقلا برای جلوگیری از نهایی شدن توافقنامهاند. مخالفت این افراد با احیای برجام بالطبع از سرِ نگرانی برای آینده حکومت نیست گرچه تمام نگرانیهای خود را تحت این عنوان مطرح میکنند. در حقیقت، آنها نگران تضعیف موقعیت خود در فردای امضای برجامند و دقیقا از بیم برملا شدن این موضوع است که به هیچ بحث و گفتوگو و مناظرهای علنی در این باره تن نمیدهند.
با این حال، فشار این قشر صرفا متوجه تصمیمگیران داخلی است و قاعدتا نباید اثری بر طرف غربی داشته باشد؛ اما این در حالی است که مقامهای ارشد امریکایی و اروپایی نیز در هفته اخیر لحن خود را به صورت دراماتیکی در برابر احیای برجام عوض کردهاند. آنها پیش از این بهطور مرتب بر لزوم امضای فوری و سریع توافقنامه و از دست رفتن وقت و فرصت اصرار میکردند، اما اکنون چنان با خونسردی و بیتفاوتی از نامشخص بودن زمان توافق احتمالی و عدم امضای آن در آیندهای نزدیک سخن میگویند که پنداری هیچگاه نگران از دست رفتن وقت و فرصت در این زمینه نبودهاند!
در واقع، چرایی تبدیل آن شتاب و حرارت و فوریت به صبر و انتظار و بیتفاوتی، پرسش بزرگی پیش پای ما میگذارد که پاسخ آن را احیانا باید در فعالیتهای دیپلماتیک اسراییلیها جستوجو کرد. اسراییلیها در دو هفته اخیر، توفانی از فعالیتهای دیپلماتیک و تبلیغاتی علیه احیای برجام به پا کردهاند و اکثر مقامهای ارشدشان راهی پایتختهای اروپایی و امریکا شدهاند تا طرف غربی را نسبت به ادامه مذاکرات سرد و از امضای توافق منصرف کنند. به نظر میرسد آنها در این زمینه به موفقیتهایی دست یافتهاند.
از ظاهر اوضاع چنین برمیآید که آنها توانستهاند حداقل در مورد دو نکته نظر دولتهای اروپایی و امریکا را به خود جلب کنند. نکته نخست اینکه به خلاف فضاسازیهای سیاسی و تبلیغاتی، جمهوری اسلامی تا نقطه «گریز هستهای» همچنان فاصلهای دراز دارد و صرف انباشت اورانیوم غنی شده با غلظت بالا، خطری فوری و حیاتی در این زمینه ایجاد نمیکند. احتمالا طرفهای غربی با اطمینان نسبی از این موضوع، جوش و حرارت و تعجیل خود را برای امضای سریع توافق تا اندازهای از دست دادهاند.
نکته دوم هم میتواند به شرایط پس از امضای احتمالی برجام مربوط باشد. از نظر امریکا و اروپا، امضای برجام میتواند راه تعامل با جمهوری اسلامی را برای حل تمامی اختلافات فیمابین به تدریج هموار کند و رابطه دوجانبه را به مرحله عادی برساند.
از نگاه اسراییل اما موضوع کاملا معکوس است. اسراییلیها به صراحت اعلام میکنند که اگر جمهوری اسلامی از تحریمهای کنونی خلاصی یابد و سالانه دهها میلیارد دلار سرازیر خزانهاش شود، بدون تردید بر دامنه فعالیتهای منطقهای و حمایت از نیروهای نیابتیاش میافزاید و بهزعم آنان اوضاع را برای اسراییل و متحدان غربی و عربش از هر جهت «وخیمتر» از وضعیت کنونی میکند. از اینرو آنان بسیار مصرند که رفتار آینده ایران در منطقه باید به عنوان بخشی از سندِ یک توافقنامه کاملا جدید مورد اشاره و تاکید قرار گیرد تا راه تشدید فعالیت جمهوری اسلامی در خاورمیانه پیشاپیش سد شود.
ظاهرا طرفهای غربی با سطحی از اطمینانخاطر نسبت به فاصله ایران از نقطه گریز هستهای، به طرحهای اسراییل در این مورد تمایل پیدا کردهاند هر چند که هنوز تسلیم نظرات آنها نشدهاند. تا نقطه تسلیم شدنِ آنان فرصتی کوتاه در اختیار جمهوری اسلامی است که به ماجرا جهت دیگری دهد.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: جمهوری اسلامی احیای برجام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۱۰۰۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش رسمی آمریکا در خصوص مذکرات احیای برجام | مذاکره مستقیم در حال انجام است؟
به گزارش همشهری آنلاین از نیویورک، «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در نشستی خبری در پاسخ به پرسشی درباره برخی گزارش ها درباره احیای مذاکرات رفع تحریم ها و مذاکرات مستقیم میان تهران – واشنگتن گفت: « من در مورد راههای ارتباط خود با ایران اظهار نظر نمیکنم اما باید بگویم ما در حال مذاکره مستقیم با ایران در نیویورک یا هر جای دیگری در مورد برجام نیستیم.»
پیش از این، یک منبع آگاه در گفتوگو با ایرنا درباره برخی ادعاها درخصوص مذاکرات مستقیم نمایندگان ایران و آمریکا گفت: هیچ مذاکره مستقیمی بین ایران و آمریکا برقرار نیست و تبادل پیامها صرفا در چهارچوب تعریف شده در جریان میباشد.
وی تاکید کرد: مذاکرات رفع تحریم با کشورهای عضو برجام توسط علی باقری کنی به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای جمهوری اسلامی ایران دنبال میشود.
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز سوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ درخصوص وضعیت مذاکرات رفع تحریمها گفت: جمهوری اسلامی ایران برای تأمین حقوق ملت، به ویژه در موضوع رفع تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران همواره از همه ظرفیت های دیپلماتیک خود استفاده کرده است.
او تصریح کرد: کسی که زیر میز دیپلماسی زد، نه جمهوری اسلامی ایران، بلکه آمریکا بود. شرکای آمریکا در توافق برجام هم نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند و خلاء خروج غیر قانونی آمریکا از توافق برجام را جبران کنند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: لذا جمهوری اسلامی ایران مطابق خط مشی حکیمانه ای که مقام معظم رهبری تبیین و امر فرمودند، در مسیر بی اثر سازی تحریم ها حرکت کرده و در این مسیر توفیق های زیادی به دست آورده است.
کنعانی ادامه داد: موضوع رفع تحریمهای ظالمانه در حاشیه نشستهای بینالمللی و در دیدار با طرفهایی که در موضوع برجام و مذاکرات رفع تحریم های ظالمانه میتوانند ایفای نقش کنند یا نقش تعریف شده و سازمانی دارند مطرح می شود، دیدگاه ها شنیده می شود و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران ارائه می گردد.
تارنمای محافظه کار واشنگتن فری بیکن فروردین ماه امسال اعلام کرد: دولت جو بایدن معافیتهای تحریمی را که به ایران اجازه میدهد در چارچوب برجام وارد همکاریهای هستهای با طرفهای بینالمللی شود، تمدید نکرده است.
دولت بایدن اجازه داده است که مجموعه ای از معافیت های تحریمی که به ایران و روسیه اجازه می دهد،همکاری مشترک داشته باشند، منقضی شود اما به اجرای آن تحریم ها متعهد نمی شود.
واشنگتن آخرین بار آگوست ۲۰۲۳ این معافیتها را تا ابتدای سال ۲۰۲۴ تمدید کرده بود و این معافیتها اکنون منقضی شدهاند.
«متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه درباره علت منقصی شدن این معافیت های تحریمی حرفی نزد اما به واشنگتن فری بیکن گفت که مقامات همچنان «در حال بررسی معافیتها به عنوان بخشی از روند بررسی منظم هستند» و اظهارنظر عمومی پس از تصمیمگیری بعنوان بخشی از آن بررسی ارائه خواهد شد.
معافیتهای تحریمی ایران در چارچوب برجام صادر میشود و دولتهای آمریکا هر ۶ ماه موظف به تمدید آن بودهاند.
بر اساس متن برجام، کشورهای امضا کننده آن متعهد شده بودند که با ایران در حوزه همکاری هستهای صلحآمیز از جمله در پروژههای رآکتور تحقیقاتی اراک و تاسیسات فردو همکاری کنند.
در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ این معافیتها به دلیل خروج آمریکا از برجام لغو شد اما جو بایدن پس از ورود به کاخ سفید اعلام کرد که این معافیتها را صادر خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هستهای برجام صورت گرفت.
دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما تاکنون دربرابر هرگونه اقدام معتبر برای جبران رفتار نادرست گذشته کوتاهی کرده و سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته است.
دولت بایدن که مدعی رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و تلاش برای بازگشت به برجام بوده، تاکنون نه تنها موفق به بازگشت به برجام نشده است بلکه پی در پی به بهانه های برنامه دفاعی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران از جمله موشکی بالستیک، پهپادی، هسته ای و حقوق بشر تحریم هایی را علیه ایران وضع کرده است.
کد خبر 846806 برچسبها توافق هستهای ایران خبر ویژه ایران و آمریکا